زندگی نامه استاد محمدرضا شجریان
محمدرضا شجریان خواننده ، آهنگساز پر آوازه موسیقی سنتی ایران است که متولد ۱ مهر ۱۳۱۹ در شهر مشهد می باشد.
شجریان در میان ایرانیان به استاد آواز ایران و هم چنین خسرو آواز ایران شناخته می‌شود.
بسیاری از مردم ایران زمین استاد شجریان را مهم‌ترین چهرهٔ موسیقی ایرانی و هم چنین شناخته ترین خواننده ایرانی می دانند و ایشان را یکی از نمادهای مهم فرهنگ و موسیقی ایران‌زمین می‌دانند.
شجریان از آوازه‌ای بین‌المللی نیز برخوردار است. محمدرضا شجریان از بنیاد آقاخان، جایزهٔ خداوندگار موسیقی را دریافت کرده‌است و نامزد جایزه گرمی نیز بوده‌است.
استاد شجریان هم چنین خوش‌نویس در خطِ نستعلیق، رئیس شورای عالی خانه موسیقی ایران، بنیان‌گذار گروه شهناز، شرکت دل آواز، باغ هنر بم و طراح چند ساز موسیقی بود. او در قرائت قرآن نیز فعالیت داشت و دعای ربنا، نامدارترین تلاوت قرآنیِ او بود.
وی علاوه با اشعار کلاسیک شاعرانی چون :
- حافظ
- سعدی
- مولانا
- عطار
- باباطاهر
- و خیام
در برخی کنسرت‌ها و کارهای خود از «شعر نو» شاعرانی چون :
- فریدون مشیری
- نیما یوشیج
- سهراب سپهری
- محمدرضا شفیعی کدکنی
- مهدی اخوان ثالث
- و هوشنگ ابتهاج
استفاده کرده‌است. از جمله کارهای مشترک او گزیده‌ای است از رباعیات خیام با صدای شجریان و رباعی‌خوانی احمد شاملو. همچنین، وی تعدادی از دعاهای قرآنی را در اثر مشهور به دعای ربّنا خوانده‌است که در هنگام افطارهای ماه رمضان از صدا و سیمای ایران پخش می‌شد. همچنین بعد از درگذشت پدرش که از استادان و قاریان مشهور قرآن در مشهد بود برخی از تلاوت‌های قرآن خود را با عنوان به یاد پدر در دو سی‌دی مجزا (به یاد پدر ۱ و به یاد پدر ۲) منتشر کرد.
فرزندان استاد محمدرضا شجریان
- فرزانه (راحله) شجریان
- افسانه شجریان
- مژگان شجریان
- همایون شجریان
- رایان شجریان
شاگردان استاد محمدرضا شجریان
خوانندگان چون
- ایرج بسطامی
- محمد اصفهانی
- مظفر شفیعی
- حسام‌الدین سراج
- حمیدرضا نوربخش
- علی جهاندار
- بیژن کامکار
- سینا سرلک
- و پسرش همایون شجریان
از شاگردان شجریان بودند.
آلبوم‌های موسیقی محمدرضا شجریان
برخی از آلبوم‌های استاد شجریان بعد ازگذشت سال ها هنوز به صورت رسمی منتشر نشده اند برخی از البوم های استاد محمدرضا شجریان ایشان :
- رباعیات خیام (۱۳۵۱)
- چاووش ۱ (به یاد عارف) (۱۳۵۶)
- گلبانگ شجریان (۱۳۵۷)
- چاووش ۲ (۱۳۵۷)
- سپیده (چاووش ۶) (۱۳۵۸)
- چاووش ۷ (۱۳۵۸)
- جان جان (چاووش ۹) (۱۳۵۸)
- راز دل (۱۳۵۸)
- انتظار دل (۱۳۵۸)
- پیوند مهر (۱۳۶۳)
- آستان جانان (۱۳۶۴)
- بیداد (۱۳۶۴)
- سرّ عشق (ماهور) (۱۳۶۵)
- نوا، مرکب‌خوانی (۱۳۶۵)
- دستان (۱۳۶۷)
- ساز قصه‌گو و کنسرت بزرگداشت حافظ (۱۳۶۷)
- دود عود (۱۳۶۸)
- دل مجنون (۱۳۶۹–۱۳۷۰)
- خلوت‌گزیده (۱۳۷۰)
- پیام نسیم (۱۳۷۰)
- سرو چمان (۱۳۷۰)
- آسمان عشق (۱۳۷۰)
- دلشدگان (۱۳۷۱)
- چشمهٔ نوش (۱۳۷۲)
- بهاریه (۱۳۷۳)
- گنبد مینا (۱۳۷۳)
- جان عشاق (۱۳۷۴)
- پیغام اهل دل (همایون‌مثنوی) (۱۳۷۴)
- در خیال (۱۳۷۵)
- رسوای دل (۱۳۷۵)
- عشق داند (۱۳۷۶)
- شب وصل (۱۳۷۶)
- معمای هستی (۱۳۷۶)
- راستپنجگاه(۱۳۷۷)
- چهره به چهره (۱۳۷۷)
- شب، سکوت، کویر (۱۳۷۷)
- آرام جان (۱۳۷۷)
- آهنگ وفا (۱۳۷۸)
- بوی باران (۱۳۷۸)
- زمستان است (۱۳۸۰)
- بی تو به‌سر نمی‌شود (۱۳۸۱)
- فریاد (۱۳۸۱)
- هم‌نوا با بم (۱۳۸۲)
- جام تهی (۱۳۸۳)
- ساز خاموش (۱۳۸۶)
- سرود مهر (۱۳۸۶)
- غوغای عشق‌بازان (۱۳۸۶)
- کنسرت محمدرضا شجریان و گروه آوا (۱۳۸۷)
- کنسرت محمدرضا شجریان و گروه شهناز (رندان مست و مرغ خوش‌خوان) (۱۳۸۷)
- آه باران (۱۳۸۸)
- زبان آتش (۱۳۸۸)
- رندان مست (۱۳۸۸)
- کنسرت محمدرضا شجریان و گروه شهناز در دبی (۱۳۸۹)
- مرغ خوش‌خوان (۱۳۹۰)
- رنگ‌های تعالی (۱۳۹۲)
- طریق عشق (۱۳۹۵)
- خراسانیات (۱۳۹۸)
- دیلمان (تاریخ نامشخص)
از جمله البوم های استاد شجریان می باشند.
تیتراژ های خوانده شده توسط محمدرضا شجریان
- دلشدگان (۱۳۷۰)
- ابجد (۱۳۸۱)
- زمستان است (۱۳۸۴)
آثار منشتر نشده محمدرضا شجریان
آثار خصوصی محمدرضا شجریان با هنرمندان مختلف که اطلاعات کامل یا دقیقی از بسیاری از این‌ها در دسترس نیست؛ و فیلم کنسرت‌های چهره به چهره (جشن هنر شیراز، سال ۱۳۵۶)،[۸۹] پیام نسیم،[۹۰] یاد ایام،[۹۱] قاصدک،[۹۲] کنسرت به همراه ارکستر ملی ایران به رهبری فرهاد فخرالدینی (باغ‌موزه چهلستون، تیرماه ۱۳۷۷)،[۹۳][۹۴] زمستان است،[۹۵] فریاد،[۹۶] کنسرت پاییز ۱۳۸۴ (ساز خاموش و سرود مهر).[۹۷][۹۸] البته فیلم کنسرت‌های راستپنجگاه (جشن هنر شیراز، سال ۱۳۵۴) و کنسرت به همراه گروه شهناز در لندن نیز با وجود این که تلویزیون پخش کرده‌است اما هیچ ناشری به بازار نداده‌است. فهرست کامل آنها را در مقاله آثار محمدرضا شجریان ببینید.
ازدواج با همسر اول محمدرضا شجریان
محمدرضا شجریان در سال ۱۳۴۰، در سن ۲۱ سالگی و زمانی که معلم بود با خانم فرخنده گل افشان که وی نیز معلم دبستان بود آشنا شد و آنها در شهر قوچان پای سفره عقد نشستند.
یک سال بعد یعنی در ۲۹ مرداد ۱۳۴۱ آنها جشن عروسی خود را در مشهد گرفتند و زندگی مشترک را آغاز کردند که حاصل آن سه دختر بود: راحله، افسانه (همسر سابق پرویز مشکاتیان) و مژگان (همسر محمدعلی رفیعی که نام او در اکثر کاست‌های شجریان به چشم می‌خورد) و یک پسر همایون شجریان حاصل ازدواج اول محمدرضا شجریان
همسر دوم محمد رضا شجریان
محمدرضا شجریان در سال ۱۳۷۱ از فرخنده گل افشان جدا شد و یک سال بعد با خانم کتایون خوانساری ازدواج کرد. نتیجه این ازدواج، رایان پسر دوم محمدرضا شجریان است که در ونکوور به‌دنیا آمد.
کتایون خوانساری در سال ۱۳۴۴ در تهران در خانواده هنرمند به دنیا امده و پدرش از بنیانگذاران هنر گرافیک در ایران بود. خانم خوانساری در سن نوزده سالگی با یک ایتالیایی ازدواج کرد ، اما این ازدواج به طلاق ختم شد. وی از همسر اولش یک دختر به نام استفانی دارد که اکنون با پدرش در پاریس زندگی می کند. وی در سال ۷۱ با استاد شجریان ازدواج کرد و دارای یک فرزند پسر به نام رایان می باشد.
